ÜVEİT NEDİR?

Göz küresinin ortasında bulunan jelimsi maddenin çevresini 3 tabakadan oluşan bir kılıf sarar.Ortadaki tabaka, “uvea”dır.Uvea gözü besleyen damarları bulundurmaktadır.Üveit ise bu tabakanın iltihabıdır. İris (gözün renkli kısmı), silier cisim, koroid (gözün damar tabakası) ve retinayı (ağ tabaka-görme tabakası) tutabilir. Buranın iltihabı gözün tüm dokularını etkilemektedir. Gözün iç kısmını tutan bir hastalık olduğu için görme kaybına yol açabilir.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

• Göz ağrısı
• Bulanık görme
• Kamaşma, ışığa hassasiyet
• Göz önünde noktacıklar uçuşması
• Kırmızı göz
• Göz yaşarması
• Görme alanında oluşan lekeler

Üveit, bazı durumlarda hiçbir belirti olmaksızın yalnızca muayenede saptanabilir!

ÜVEİTİN SEBEPLERİ NELERDİR?

Bazı hastalarda; virüsler, mantarlar, parazitler ile Vücudun diğer kısımlarında bulunan artritler, Behçet Hastalığı gibi rahatsızlıklar, Enfeksiyonlar (bakteri, virüs, parazit ya da mantarlar), göz travması, bağışıklık sistemi hastalıkları, romatizmal hastalıklar, ülseratif kolit gibi rahatsızlıkların da üveite neden olabildiği bilinmektedir. Hastaların yüzde 30-40’ında üveitin nedeni bulunamaz. Bu yüzden çeşitli tahlil ve hastalıkları araştırmak gerekir.

KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Üveit yapabilen hastalıklar aşağıdadır:

• Vücudun diğer bölümlerini etkileyen oto-immün veya inflamatuar hastalıklar:  Sarkoidoz, Behçet hastalığı, ankilozan spondilit ve diğer romatizmal hastalıklar, lupus hastalığı, ülseratif kolit  
• Çocukluk çağı artriti
• Enfeksiyonlar (bakteri, virüs, parazit ya da mantarlar) başka bölgelerden göze yayılabilir; tüberküloz, sifilis (frengi), herpes, toxoplazmoz, v.b.)
• Göz travması
• İlaç yan etkisi
• Göz travması geçirmiş olanlar
• Nadiren bazı kanser türleri

TANI VE TETKİK YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Üveit, bazı durumlarda hiçbir belirti olmaksızın yalnızca muayenede saptanabilen bir hastalıktır. Hastanın hiçbir yakınması olmasa da uvea birimi olan merkezlere ve bu hastalığı değerlendirme konusunda deneyimli uzmanların muayenesine gereksinim vardır. 

Uveit acil bir hastalıktır. Geç kalındığında hastalık ilerler ve iltihap nedeniyle göz bebeğinde şekil bozuklukları, katarakt, göz tansiyonu yükselmesi gibi kalıcı yan etkiler bırakabilir. Belirtiler başlayınca yapılacak ilk iş üveit konusunda tecrübeli bir göz doktoruna muayene olmaktır. İlk muayene için geç kalınması görmenin kalıcı bir şekilde kaybına neden olabilmektedir.

Üveitle ilgili olabilecek hastalıkların tetkikleri (kan, radyoloji) gerekir. Sadece muayene ile tanı konamayan durumlarda floresan anjiografi, indosiyanin yeşili anjiyografi, görme alanı ve daha ileri tetkikler ile romatoloji, göğüs hastalıkları ve cilt hastalıkları konsültasyonları gerekebilir.

Acilen tedaviye başlanırsa görme korunabilir ya da tekrar kazanılabilir.

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Kesin tedavisi söz konusu değildir. Ancak doğru tanı ve erken tedavi ile görme korunabilmektedir. Üveit tedavisinde amaç görme kaybının engellenmesi ve ağrının yok edilmesidir. 

Tedaviye ne kadar erken başlanırsa başarı şansı o kadar yüksektir. Burada vurgulanması gereken en önemli nokta, üveitin standart bir tedavisinin olmadığı, tedavi şemasının, uygulanan ilaç dozunun, hastalığın seyrinin kişilere göre farklılıklar gösterebileceğidir.

Gözün ön kısmında gelişen iritis, siklitis gibi durumlar daha ani başlangıçlı ve daha kolay tedavi edilen durumlardır. Daha geride gelişen koroidit gibi durumların başlangıcı daha yavaş, tedavisi daha zordur. Sistemik ilaçların kullanılması gerekebilmektedir.

Özellikle steroid ve göz bebeğini büyüten ilaçlar içeren damlalar sıklıkla kullanılır.

Glokom, katarakt, yeni damarların oluşması, damar tıkanıklıkları gibi çeşitli komplikasyonlar gelişebilir.

• Özel bir diyeti yoktur. (Ancak tedavi için kortizon verilmişse tuzsuz diyet uygulanır.)
• Hastaların sık ve iyi izlenmesi çok önemlidir, çünkü bazı önemli bulgular izleme sırasında ortaya çıkabilir. Bu da tanı ve tedavi açısından yapılabilecek değişiklikler için önemlidir.

Düzenleyen: Prof. Dr. Tülay Şimşek