GLOKOM NEDİR?

Göz tansiyonu veya "Karasu Hastalığı" olarak da bilinen glokom, yaygın bir göz hastalığıdır. Tedavisiz hastalarda görme kaybına neden olabilir. Glokomda, göz içi basıncı, görme için gerekli olan göz sinirine zarar verecek düzeyde yüksektir.

Sıklıkla 40 yaşın üzerindedir ve genellikle yıllar içinde çok sinsi ilerler. Bu; en sık görülen glokom tipi olup "Primer Açık Açılı Glokom" olarak adlandırılır. Bu süre içinde glokomlu kişilerin bir bölümünde de hastalığa ait herhangi bir belirti görülmez.

Glokom, birçok hasta tarafından ancak geç dönemde ve belirgin görme kaybı olduğunda fark edilebilir. Geç tanı konulduğunda görme sinirinde onarılması mümkün olmayan ciddi tahribatlar oluşturabilmektedir. Bu yüzden erken tanı önemlidir. Normal göz muayenesi sırasında tespit edilen anormal göz içi basıncı artışı hastalığın ilk belirtisi olabilir. Göz doktorunca düzenli aralıklarla yapılan muayeneler glokomun erken tanı ve tedavisi için en iyi yoldur.

GLOKOM NEDEN OLUR?

Bazı göz dokularının beslenmesi için göz içerisinde sürekli olarak bir sıvı yapılır ve bu göz içi sıvısı aynı zamanda sürekli olarak da bazı yollarla (trabeküler şebeke) gözü terk eder. 

Glokom, göz içi sıvısını dışarı boşaltan kanallarda yapısal olarak tıkanıklık oluşması nedeniyle sıvının yeterli boşalmaması ve buna bağlı olarak göz içi basıncının artması sonucu oluşur. Yüksek göz içi basıncı görme siniri harabiyeti ile sonuçlanır. Hatta bazen hastalarda ise göz içi basıncı normal olduğu halde görme sinirindeki kan akımının bozuk olması nedeniyle görme siniri aynı şekilde tahrip olur (normal basınçlı glokom). Böylece kalıcı görme kaybı oluşur.

GLOKOM BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hastaların büyük bir bölümünde herhangi bir belirti görülmez.

• Sabahları belirginleşen baş ağrıları
• Zaman zaman bulanık görme
• Geceleri ışıkların etrafında ışıklı halkalar görülmesi
• Televizyon izlerken göz etrafında ağrı

Diğer bir glokom türü olan dar açılı glokom ise yine ileri yaşlarda ani olarak krizle ortaya çıkar. Şiddetli göz ağrısı, görme azalması, gözde kızarıklık ve bulantı, kusma ile karakterizedir. Acil tedavi gerektirir. Bebeklikte ve çocukluk çağında izlenen türlerinde gözde sulanma, ışığa karşı hassasiyet ve gözde büyüme izlenir.

GLOKOM RİSKİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER:

• İlerleyen yaş
• Ailede glokom öyküsü (genetik yatkınlık)
• Sigara
• Şeker hastalığı
• Yüksek-düşük kan basıncı
• Miyopi-hipermetropi
• Uzun süreli kortizon tedavisi
• Göz yaralanmaları
• Migren
• Irksal faktörler

Bu özelliklere sahip kişilerin glokom yönünden göz muayenelerini yaptırmaları uygun olur.

GLOKOM KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Göz tansiyonu ve glokom, her yaşta görülebilir. Ancak, 40 yaşın üzerindeki hastalarda daha sıklıkla görüldüğünden bu hastaların yılda bir defa göz tansiyonu kontrolünden geçmesi gerekir. Ailesinde göz tansiyonu olanlar ise daha sık kontrolden geçmelidir.

GLOKOMDA ERKEN TANI NASIL KONULUR?

Tonometre adı verilen bir aletle göz içi basıncınızı ölçülür. Göz dibi muayenesi yapılarak göz sinirleri incelenir. Gerekli görülürse görme alanında kayıp olup olmadığını belirlemek için görme alanı testi yapılır. Görme siniri ve sinir lifi tabakasını inceleyen ileri yöntemler de uygulanabilir. (RNFL, NFA veya HRT gibi)
Görme alanında glokoma bağlı belirgin hasar olmadıkça hasta bu kayıpların farkına varamaz. Bu nedenle düzenli aralıklarla göz muayenelerinin ve görme alanı gibi ileri tetkiklerin yapılması önemlidir.

Düzenleyen: Prof. Dr. Tülay Şimşek